Om deelnemers die examen willen doen voor het werken met ammoniak, CO₂ en brandbare koudemiddelen optimaal voor te bereiden, is het lesmateriaal van GO° geactualiseerd zodat het aansluit op de nieuwe regels. Robbertsen geeft er een voorbeeld van: “Omdat A2L-koudemiddelen onder de NPR7600 vallen, mag je de buitenunit van een koudesysteem met brandbaar koudemiddel niet zomaar ergens neerzetten; misschien moeten er wel ventilatie, brandkleppen en detectie worden geplaatst. We leren deelnemers ook hoe ze moeten berekenen op welke afstand de unit van de gevel van een huis of kantoor moet staan.”
Trans- en subkritische werking van CO₂
Volgens Robbertsen zijn er nog veel meer regels waar installateurs rekening mee moeten houden, en die soms ook flink afwijken van de regels die voor het F-gassencertificaat worden behandeld. “Monteurs die hun F-gassencertificaat hebben en nu met koudesystemen met natuurlijke koudemiddelen gaan werken, komen echt in een andere wereld terecht”, vertelt hij. “Bij de C-examens krijg je bijvoorbeeld vragen over het verschil tussen trans- en subkritische werking van CO₂, en welke gevolgen dat heeft voor het werk aan het systeem. Het is cruciaal dat je als installateur die kennis in huis hebt. Ten eerste om het examen te kunnen halen, maar natuurlijk ook om voor veilige en goed functionerende koudesystemen te zorgen.”
Praktijklessen met een dummy-installatie
Aanpassingen in de examenstof zitten uiteraard niet alleen in het theoretische deel; ook voor het praktijkdeel worden van deelnemers nieuwe vaardigheden verwacht. Robbertsen: “Ter voorbereiding daarop leren ze bij ons nog steeds de basisvaardigheden, zoals het drukvrij maken van een systeem. Maar daarbij wordt nu meer nadruk gelegd op specifieke vakbekwaamheid voor het werken met brandbare gassen. Het is voor deelnemers meestal onmogelijk om daar veilig mee te oefenen op een gewoon operationeel systeem; als het misgaat, kun je niet zomaar een noodstop uitvoeren. Daarom beschikken we over dummy-koudesystemen, zoals een container die vol leidingwerk zit om er praktijksituaties mee na te bootsen. Daarmee kan veilig worden geoefend op het verrichten van handelingen.”
Focus op brandveiligheid
Robbertsen vindt het belangrijk dat installateurs door de opleiding en het examen doordrongen raken van bepaalde veiligheidsrisico’s, ook voor het nieuwe ‘B’-examendeel. “Veel deelnemers die wij begeleiden, denken dat het voor handelingen aan een systeem weinig uitmaakt of je met een HFK of bijvoorbeeld propaan als koudemiddel werkt. Het is ook verleidelijk om zo te denken, want in de basis verschillen die systemen niet eens zo heel veel van elkaar, behalve dat bij brandbare middelen ATEX-maatregelen worden toegevoegd. Het is dus een belangrijk onderdeel van onze lesstof dat we deelnemers focus op brandveiligheid meegeven. Het moet bijvoorbeeld in hun systeem zitten om antistatische kleding te dragen en explosieveilig gereedschap te gebruiken.”
‘Veiligheid voor alles’
Vooral de risico’s van installaties met een kleine koudemiddelvulling worden vaak onderschat. Robbertsen wijst daarbij concreet op de komst van propaanairco’s. “Voor het milieu vast een goede zaak, maar veel installateurs denken bij deze B3-systemen dat het niet zo’n vaart loopt met de risico’s; er zit immers maar een paar honderd gram propaan in. Je wilt echter niet weten wat de gevolgen kunnen zijn als het misgaat. Veiligheid voor alles, zou het motto moeten zijn, en dan natuurlijk niet alleen voor de monteur, maar ook voor de klant. Als je beseft dat propaan zwaarder is dan lucht, weet je dat je een buitenunit van zo’n propaanwarmtepomp bijvoorbeeld niet in de buurt van een kelderraam moet plaatsen.”
Opleidingsduur
De opleiding die Opleidingscentrum GO° vanaf half oktober aanbiedt, omvat één dag waarin het algemene deel centraal staat, en twee dagen waarin de specifieke ACB-trainingen voor gevorderden volgen en drie dagen voor de basis. De algemene dag is geen verplicht onderdeel; hij is vooral bedoeld voor installateurs die al enige tijd ‘uit de materie’ zijn, en voor de aankomend monteur die met natuurlijke koudemiddelen gaat werken. Robbertsen raadt de meeste installateurs echter aan om sowieso met deze inleidende dag te starten, om hun kennis op te frissen en weer direct paraat te hebben.
